Ok. 25 km od Poznania, w starorzeczu Warty, w okolicach Rogalina, znajduje się największe w Europie naturalne skupisko wiekowych dębów szypułkowych. W 1992 roku zinwentaryzowano 1435 drzew o obwodzie przekraczającym dwa metry. Pięć lat później, celem ich ochrony, utworzono Rogaliński Park Krajobrazowy. Dziś dęby rogalińskie są jednym z symboli Wielkopolski. Aż 860 z nich uznano za pomniki przyrody. Najsłynniejsze są trzy dęby o imionach ,,Lech”, ,,Czech” i ,,Rus”, które mają przeszło 700 lat. Rosną one na ,,Polanie dębów zabytkowych” w angielskiej części parku rozpościerającego się na tyłach rogalińskiego pałacu, tuż za ogrodem w stylu francuskim. Spośród tych trzech dębów największy obwód w pierścienicy (na wysokości pnia 1,3 m) ma ,,Rus” (9,15 m). Jest on też w najlepszej kondycji – dąb ,,Czech” niestety obumarł w 1992 roku (tj. w roku rozpadu Czechosłowacji!), a dąb ,,Lech” kilka lat temu częściowo się złamał. Wiele potężnych dębów rośnie również na okolicznych polach, w lasach oraz w pobliżu zamieszkałych osiedli.
Na dębach żeruje chrząszcz kozioróg dębosz, który – podobnie jak dęby – jest pod ochroną. Jego larwy wygryzają w drewnie około metrowej długości korytarze. Każdego dnia dęby i chrząszcze walczą o przetrwanie gatunku. Dylemat dotyczący tego czy należy chronić rzadko występujące owady niszczące stare drzewa czy też same drzewa rozwiązano w salomonowy sposób. Drzewa są wzmacniane przy użyciu nieszkodliwej dla owadów pielęgnacji, a dodatkowo z reprezentatywnych okazów dębów tworzone są sadzonki do odbudowy pierwotnych lasów. Dziś największym zagrożeniem dla dębów są warunki atmosferyczne i szkody czynione przez ludzi.
- okazałe dęby w czasach pogańskich uznawane były za święte i otaczane opieką.
- z rogalińskimi dębami związana jest legenda o trzech braciach – Lechu, Czechu i Rusie, którą możecie przeczytać np. na http://www.polskatradycja.pl/legendy/wielkopolskie/439-rogalinskie-deby.html
Rogalińskie dęby można podziwiać przez cały rok. Wstęp do parku znajdującego się na tyłach Pałacu w Rogalinie jest bezpłatny.
